Η αναδοχή, είναι μια διαδικασία ευρέως γνωστή, η οποία, τις περισσότερες φορές, συγχέεται (εσφαλμένα) με την έννοια και τη διαδικασία της υιοθεσίας, με την οποία νομικά και πρακτικά δεν ταυτίζονται. Προκειμένου να καταστεί σαφής η έννοια και η λειτουργία της αναδοχής, θα πρέπει να παρατεθεί το ακριβές εννοιολογικό της περιεχόμενα, όσο και οι προϋποθέσεις επίτευξης της.

Η αναδοχή ως έννοια και θεσμός προβλέπεται στο άρθρο 1655 του Αστικού Κώδικα και αφορά στην ανάληψη της πραγματικής φροντίδας του ανηλίκου του οποίου τη γονική μέριμνα ή την επιτροπεία έχουν τρίτα πρόσωπα. Η αναδοχή, μπορεί να αφορά και σε ενήλικα άτομα ή σε ηλικιωμένα πρόσωπα τα οποία έχουν ειδικές ανάγκες στη βάση ειδικών προβλέψεων και προγραμμάτων.

Έτσι, ανάδοχος είναι ο γονέας εκείνος, ο οποίος έχει υποχρέωση να φροντίζει για τις καθημερινές ανάγκες και τη διαβίωση του ανηλίκου ενεργώντας πάντοτε προς το συμφέρον του ανηλίκου, ωσάν να φροντίζει ένα δικό του τέκνο. Ομοίως, ο ανάδοχος γονέας, διασφαλίζει την ομαλή ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού σε ένα έτερο οικογενειακό περιβάλλον αποφεύγοντας κατά τον τρόπο αυτό την ιδρυματική φροντίδα του παιδιού.

Η σχέση με την φυσική οικογένεια διατηρείται και η επιστροφή σε αυτήν είναι ο στόχος, αν αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Το παιδί διατηρεί το αρχικό του επώνυμο, την γονική μέριμνα μπορεί να έχουν οι φυσικοί γονείς, οι ανάδοχοι γονείς, ή φορείς παιδικής προστασίας κατά περίπτωση. Οι ανάδοχοι γονείς είναι υπεύθυνοι για την διευκόλυνση της επικοινωνίας του ανηλίκου είτε με τους φυσικούς του γονείς, είτε με το άτομο που έχει τη θέση του επιτρόπου του ανηλίκου, ενώ παράλληλα οφείλουν να παρέχουν διαρκώς πληροφόρηση στα ανωτέρω πρόσωπα για τις συνθήκες διαβίωσης του ανηλίκου και τη συνολική ανάπτυξη του προσώπου. Η δικαιολογητική βάση μιας τέτοιας ρύθμισης έγκειται στο ότι η αναδοχή, δεν καταλύει τους συγγενικούς δεσμούς του παιδιού με τους γεννήτορες του, αλλά το παιδί απολαμβάνει προσωρινά την φροντίδα μίας ανάδοχης οικογένειας η οποία όμως θα αναγκαστεί να το αποχωριστεί στη περίπτωση που οι φυσικοί γονείς ξεπεράσουν το πρόβλημα που τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν το τέκνο και είναι σε θέση, κατόπιν φυσικά δικαστικής κρίσης, να επιστρέψουν στα γονικά τους καθήκοντα.

Ο ανάδοχος γονέας, από τη στιγμή της αναδοχής, αναλαμβάνει το ρόλο του νόμιμου αντιπροσώπου των φυσικών γονέων (όχι του ανηλίκου). Συναφώς, λαμβάνει την εξουσία αντιπροσώπευσης του ανηλίκου σε αναγκαίες πράξεις και αποφάσεις της καθημερινότητας του ανηλίκου (εκπαίδευση, ένδυση, διατροφή), αλλά και σε κατ επείγουσες περιπτώσεις που αφορούν κατά βάσει τη μέριμνα για την υγεία του ανηλίκου είτε αφορούν την περιουσία του ανηλίκου.

Οι ανάδοχοι γονείς, ωστόσο, δεν μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τη βούληση των φυσικών γονέων του τέκνου (ή του επιτρόπου), εφόσον ρητώς έχει αυτή εκφραστεί, εκτός και αν οι δράσεις των αναδόχων γονέων εξυπηρετούν το αληθές συμφέρον του τέκνου.

Η αναδοχή διακρίνεται στα κατωτέρω είδη:

  • Βραχυχρόνια, δηλαδή περιορισμένη και παρουσιάζεται η δυνατότητα επιστροφής του παιδιού στη φυσική του οικογένεια μόλις εκλείψουν οι λόγοι για τους οποίους την αποχωρίστηκε.
  • Επείγουσα, η οποία πρακτικά σημαίνει πως ένα έκτακτο γεγονός είναι αυτό που απαιτεί την άμεση απομάκρυνση του παιδιού από το οικογενειακό περιβάλλον.
  • Μακροχρόνια, σχετίζεται με παιδιά που δεν προορίζεται να επιστρέψουν άμεσα στην οικογένεια τους, ωστόσο υπάρχουν λόγοι που παρακωλύουν την υιοθεσία

Στο πλαίσιο της προσπάθειας επίλυσης των γραφειοκρατικών διαδικασιών αναδοχής τέκνων, θεσπίστηκε ο Ν. 4538/2018 περί αναδοχής και υιοθεσίας θεσπίστηκαν, απλοποιώντας τις διαδικασίες μέσω της εφαρμογής μιας ψηφιακής πλατφόρμας  με την ονομασία «anynet», καθώς και οΝ. 4837/2021 «Πρόληψη -αντιμετώπιση  περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων, Πρόγραμμα ‘Κυψέλη’ υιοθεσία και άλλες διατάξεις»..

Κατά τους ανωτέρω νόμους, οι προϋποθέσεις αναδοχής τέκνων είναι οι κάτωθι:

  1. Αρχικά, δίδεται προτεραιότητα σε υποψήφιους ανάδοχους γονείς, οι οποίοι μπορεί να είναι συγγενείς εξ αίματος οποιουδήποτε βαθμού με το ανήλικο τέκνο. Τούτο καθότι θεωρείται πως η συγγενική αναδοχή εξυπηρετεί συνήθως καλύτερα το συμφέρον του τέκνου.
  2. Οι ανάδοχοι γονείς θα πρέπει να είναι ηλικίας από 25 έως 75 ετών. Ενώ η διαφορά ηλικίας του ανηλίκου από τον ανάδοχο γονέα να είναι τουλάχιστον δεκαοκτώ έτη και όχι μεγαλύτερη από εξήντα έτη. Σε περίπτωση αναδοχής από δύο συζύγους ή τα μέρη που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, οι ηλικιακές προϋποθέσεις αρκεί να συντρέχουν στο πρόσωπο μόνο του ενός. Σε περίπτωση αναδοχής τέκνου του συζύγου ή του ετέρου μέρους του συμφώνου συμβίωσης, η αναδοχή επιτρέπεται και όταν υπάρχει διαφορά ηλικίας μικρότερη των δεκαοκτώ (18), αλλά όχι κάτω των δεκαπέντε (15) ετών. Ο ανωτέρω τερορισμός ηλικίας, δεν ισχύει για τη συγγενική αναδοχή.
  3. Οι ανάδοχοι γονείς και τα λοιπά μέλη της οικογένειας τους, συνοικούντες μαζί τους (πχ φυσικά τέκνα) θα πρέπει να έχουν καλή ψυχική, διανοητική και σωματική υγεία, ιδίως μάλιστα να μην πάσχουν από χρόνια μεταδοτικά νοσήματα. Ομοίως, ανάδοχοι γονείς και τα λοιπά μέλη της οικογένειας τους, συνοικούντες μαζί τους (πχ φυσικά τέκνα) θα πρέπει να μην έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα ή να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για τα αδικήματα που επισύρουν έκπτωση από τη γονική μέριμνα (όπως είναι ενδεικτικά η κακοποίηση ανηλίκου και η αποπλάνηση παιδιών), σύμφωνα με το άρθρο 1537 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α` 164), για εμπορία ανθρώπων, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 323Α του Ποινικού Κώδικα, για τα αδικήματα του 19ου Κεφαλαίου του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α` 95) που στρέφονται σε βάρος ανηλίκων, ληστείας, καθώς και για όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία για τα ναρκωτικά ή την εμπορία οργάνων.
  4. Οι ανάδοχοι γονείς, θα πρέπει να έχουν αποδεδειγμένα τη δυνατότητα να καλύψουν τα βασικά έξοδα διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης του ανάδοχου τέκνου, διαθέτοντας επαρκείς προς τούτο οικονομικούς πόρους και καταβάλλοντας προσωπική φροντίδα.
  5. Οι ανάδοχοι γονείς, θα πρέπει να έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Σε απρόβλεπτες ή επείγουσες περιπτώσεις, όπως ενδεικτικά αναφέρεται ο αιφνίδιος θάνατος των γονέων, η εγκληματική ενέργεια μεταξύ των γονέων, η απροειδοποίητη εγκατάλειψη της οικογενειακής εστίας από τους γονείς, η ως άνω προηγούμενη εγγραφή των αναδόχων γονέων στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων Γονέων της παρ. 1 του άρθρου 6 δύναται να παραλειφθεί, εφόσον πρόκειται για συγγενική αναδοχή. Οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στις περ. β`, γ` και δ` πρέπει να συντρέχουν καθ` όλη τη διάρκεια της αναδοχής.

Συγκεντρωτικά το νέο διαμορφούμενο νομικό πλαίσιο σχετικά με την υιοθεσία έχει ως πρωταρχικό του ρόλο τη ανάγκη αποϊδρυματοποίησης των παιδιών που επί σειρά ετών στερούνταν το οικογενειακό πρότυπο, σεβόμενο πάντα την ανηλικότητα.

 

Οι εξειδικευμένοι στο οικογενειακό δίκαιο συνεργάτες του γραφείου μας, αναλαμβάνουν με επαγγελματισμό και ακεραιότητα υποθέσεις αναδοχής ανηλίκων τέκνων, με απόλυτη εχεμύθεια και σεβασμό στη λεπτότητα των συναφών υποθέσεων.  Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία της δικαστικής προσβολής πατρότητας του τέκνου, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα 210 5155994, 211 0131115, 6959406687 ή στο email: info@kerchanatzidou-law.gr.

Επικοινωνήστε μαζί μας τώρα: +30 6959406687