Ως ενδοοικογενειακή βία, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. ορίζεται «κάθε πράξη φυσικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή οικονομικής βίας, η οποία συμβαίνει εντός της οικογένειας ή της οικογενειακής μονάδας, ή μεταξύ πρώην ή νυν συζύγων ή συντρόφων, ανεξάρτητα του κατά πόσο ο δράστης μοιράζεται ή έχει μοιρασθεί την ίδια κατοικία με το θύμα».
Η ενδοοικογενειακή βία, υπό τις διάφορες εκφάνσεις της, αποτελεί ένα χρόνιο και σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο εμφανίζεται σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα και περιλαμβάνει μια σειρά από διαφορετικής ποινικής βαρύτητας εγκληματικές συμπεριφορές σε βάρος μελών της οικογένειας, όπως τη λεκτική, τη σωματική, τη σεξουαλική και την ψυχολογική βία, ακόμα και την παραμέληση και την οικονομική εκμετάλλευση. Η βία στην οικογένεια, ως κοινωνική πραγματικότητα, κινήθηκε και δυστυχώς εξακολουθεί να κινείται μεταξύ σιωπής, ανοχής και συγκάλυψης, παρά την αυξημένη ποινική απαξία της συγκεκριμένης κατηγορίας αδικημάτων, η οποία καλύπτεται από μία υψηλή αφανή δομή. Αυτό συμβαίνει, ακριβώς διότι ο δράστης του φερόμενου αδικήματος, δεν είναι ξένος προς το θύμα όπου και εκ των πραγμάτων, το θύμα συνδέεται συναισθηματικά με τον θύτη.
Η Ποινικολόγος Αναστασία Κερχανατζίδου, με ιδιαίτερη εμπειρία σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, υποστηρίζει σθεναρά τα δικαιώματα των εντολέων της σε σχετικές υποθέσεις.
Εσφαλμένα, έχει επικρατήσει η άποψη ότι η ενδοοικογενειακή βία, αποτελεί απλώς και μόνο μια σωματική κακοποίηση η οποία επιφέρει τον τραυματισμό του θύματος. Ωστόσο, η ενδοοικογενειακή βία, δεν σημαίνει μόνο αυτό, καθότι η σωματική κακοποίηση είναι το τελικό στάδιο εκδήλωσης της βίαιης συμπεριφοράς του δράστη, η οποία ποτέ δεν ξεκινά αμέσως με το τελικό στάδιο, αυτό της κακοποίησης. Τουναντίον, η ενδοοικογενειακή βίας, αποτελεί μια μορφή συμπεριφοράς μεταξύ νυν ή πρώην συντρόφων, των τέκνων κ.λπ., όπου ο δράστης προσπαθεί με όλους τους τρόπους που θα μπορούσε να εφαρμόσει, να ασκήσει εξουσιαστικό έλεγχο στο θύμα προκαλώντας του φόβο, τρόμο ή ανησυχία. Η κακοποίηση στο πλαίσιο της οικογένειας μπορεί να είναι σωματική, συναισθηματική, οικονομική, σεξουαλική, κοινωνική ή πνευματική. Περιλαμβάνει συμπεριφορές που τρομάζουν, εκφοβίζουν, τρομοκρατούν, χειραγωγούν, πληγώνουν, εξευτελίζουν, κατηγορούν, τραυματίζουν ή πληγώνουν κάποιον ή επιδιώκουν με άλλον τρόπο να τον ελέγξουν.
Οι αξιόποινες συμπεριφορές στο νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
Η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη (σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας).
Η ενδοοικογενειακή παράνομη βία ή απειλή – σωματική ή ψυχολογική (συμπεριλαμβάνεται η καταδίωξη, παρενόχληση, φθορές της ιδιοκτησίας).
Η σεξουαλική κακοποίηση.
Ήδη, εκ των ανωτέρω, μπορεί να συναχθεί ότι δεν απαιτείται το θύμα να έχει δεχτεί χτυπήματα προκειμένου να θεωρηθεί ότι υπέστη κακοποίηση. Η κακοποίηση και η βία, έχει πολλές μορφές και οι δράστες συνήθως χρησιμοποιούν έναν στρατηγικό συνδυασμό τακτικών για να εξουσιάζουν το θύμα. Ειδικότερα, η βία, ως ένας ευρύτερος ορισμός, εμπεριέχει τη χρήση μιας υλικής ή ψυχολογικής δύναμης με στόχο την καταναγκαστική κάμψη της αντίστασης του θύματος. Ως εκ τούτου, η βία αποτελεί μέσο προς σκοπό. Διαφορετική και ευρύτερη είναι η περίπτωση της βιαιοπραγίας, η οποία αποτελεί αυτοσκοπό, υπό την έννοια ότι δεν χρησιμοποιείται για να κάμψει κάποια αντίσταση, παρά αποτελεί απλώς τη χρήση υλικής δύναμης σε βάρος του θύματος, οπότε μιλάμε πλέον για κακοποίηση.
Στον όρο οικογένεια εντάσσονται τόσο οι νυν σύζυγοι ή μόνιμοι σύντροφοι, όσο και οι εν διάστασί ή τέως (που συνδέονται με θρησκευτικό είτε πολιτικό γάμο, αλλά και σύμφωνο συμβίωσης), καθώς και τα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί. Ακολούθως τα τέκνα αυτών καθώς και συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος και εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους. Στην υπό εξέταση νομοθεσία, Επίσης, στην έννοια της οικογένειας, περιλαμβάνονται, εφόσον συνοικούν και όλοι οι συγγενείς έως τετάρτου βαθμού. Ενώ τελικώς στους ως άνω προστίθενται και οι επίτροποι, ανάδοχοι, δικαστικοί συμπαραστάτες, εφόσον είναι μέλη της οικογένειας, και τα πρόσωπα που τελούν υπό επιτροπεία, υπό αναδοχή και υπό δικαστική συμπαράσταση
Ο νόμος, διακρίνοντας την απαξία των επιμέρους πράξεων, αποδίδει σε ορισμένες κατηγορίες αδικημάτων πλημμεληματική (πχ ελαφρά σωματική βλάβη) μορφή και σε άλλες κακουργηματική μορφή.
Ειδικότερα, ως αναφέρθηκε και ανωτέρω, ως βία και κακοποίηση εντός του πυρήνα της οικογενείας θεσμοθετείται σύμφωνα με Ν3500/2006, κάθε αξιόποινη πράξη. Πιο αναλυτικά εκδήλωση συμπεριφορών μικρότερης και μεγαλύτερης απαξίας όπως:
Άσκηση σωματικής βίας σε βάρος ανηλίκου.
Πρόκληση κάκωσης και σωματικής βλάβης η οποία περιλαμβάνει υποκατηγορίες. Α) Απλή σωματική βλάβη, Β) Βλάβη από την οποία προκλήθηκε κίνδυνος ζωής, Γ) Βαριά σωματική βλάβη, Δ) Αν την προκληθείσα βλάβη υπέστη έγκυος είτε ανίκανο προς αντίδραση άτομο Ε) Εάν η βλάβη απευθύνεται σε ανήλικο θύμα.
Εξαναγκασμός σε πράξη με τη χρήση απειλής.
Βιασμός και κατάχρηση σε ασέλγεια.
Ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας.
Το προβλεπόμενο πλαίσιο ποινών για αυτού του είδους τις πράξεις κυμαίνεται από 1 έτος έως και ισόβια δεσμά, ανάλογα με το είδος της πράξης προσδίδοντας τόσο πλημελληματικό όσο κακουργηματικό χαρακτήρα, ενώ συμπορεύεται με τη λήψη μέτρων που προέρχονται από τις διατάξεις του ΑΚ 1386 και επόμενα ,όπως η αφαίρεση επιμέλειας ανηλίκου. Ιδιαίτερα αυστηρός κατατείνει ο νόμος όταν το θύμα είναι ανήλικο και πλήττεται τόσο σωματικά όσο και ψυχικά λόγω του συναισθηματικού δεσμού που καλλιεργείται εντός της οικογένειας.
Από δικονομική σκοπιά ο νόμος, παρέχει δυνατότητα συμβιβαστικών λύσεων, υπό την προϋπόθεση πάντα της αληθούς και ειλικρινούς πρόθεσης του δράστη να συμμορφωθεί. Δίνεται έτσι η δυνατότητα της ποινικής συνδιαλλαγής στο θύτη πλημμεληματικής φύσεως πράξης, εξετάζοντας την προθυμία του ίδιου. Προαπαιτούμενα αυτού αποτελούν: 1) να υποσχεθεί ότι δεν θα τελέσει στο μέλλον οποιαδήποτε πράξη ενδοοικογενειακής βίας (λόγος τιμής) και ότι, σε περίπτωση συνοίκησης, δέχεται να μείνει εκτός οικογενειακής κατοικίας για εύλογο χρονικό διάστημα, εάν το προτείνει το θύμα.2) Να παρακολουθήσει ειδικό συμβουλευτικό θεραπευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας σε δημόσιο φορέα, ο υπεύθυνος οφείλει ν διαβεβαιώνει για την παρακολούθηση του προγράμματος. 3) Να άρει ή να αποκαταστήσει, εφόσον είναι δυνατόν, αμέσως τις συνέπειες που προκλήθηκαν από την πράξη και να καταβάλει εύλογη χρηματική ικανοποίηση στον παθόντα. Η προστασία της ανηλικότητας του θύματος και εδώ αποτελεί βασικό παράγοντα στην δικονομική διαδικασία. Ένω τέλος η επ’αυτοφόρω διαδικασία παρουσιάζει και εδώ ορισμένες ιδιομορφίες.
Η συμμόρφωση στην ποινική διαμεσολάβηση σε βάθος τριετίας οδηγεί στην ολοκλήρωση της διαδικασίας και στην εξάλειψη της ποινικής αξίωσης της Πολιτείας. Ωστόσο, η παρούσα διαδικασία δεν εμποδίζει και δεν επιδρά στη έγερση σχετικής αγωγής διαζυγίου από το θύμα.
Ο κώδικας ποινικής δικονομίας διαμορφώνει ευέλικτο πλαίσιο κατανοώντας τη λεπτότητα και τη συναισθηματική φόρτιση τέτοιων περιπτώσεων σεβόμενος παράλληλα και τη βούληση των μερών.
Εάν τυγχάνετε θύμα των ανωτέρω πράξεων, θα πρέπει να αναζητήσετε τον κατάλληλο ποινικολόγο – δικηγόρο για ενδοοικογενειακή βία, προκειμένου να σας υποστηρίξει στη δύσκολη αυτή στιγμή την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσετε. Η δικηγόρος για ενδοοικογενειακή βία Αναστασία Κερχανατζίδου, έχοντας μακροσκελή εμπειρία και εξειδίκευση σε υποθέσεις ενδοοικογενειακή βίας, μπορεί να υποστηρίξει εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα, παρέχοντας την απαιτούμενη συνδρομή σε όλο το πλαίσιο της διαδικασίας.
Δικηγόρος για ενδοοικογενειακή βία
Ως ενδοοικογενειακή βία, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. ορίζεται «κάθε πράξη φυσικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή οικονομικής βίας, η οποία συμβαίνει εντός της οικογένειας ή της οικογενειακής μονάδας, ή μεταξύ πρώην ή νυν συζύγων ή συντρόφων, ανεξάρτητα του κατά πόσο ο δράστης μοιράζεται ή έχει μοιρασθεί την ίδια κατοικία με το θύμα».
Η ενδοοικογενειακή βία, υπό τις διάφορες εκφάνσεις της, αποτελεί ένα χρόνιο και σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο, το οποίο εμφανίζεται σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα και περιλαμβάνει μια σειρά από διαφορετικής ποινικής βαρύτητας εγκληματικές συμπεριφορές σε βάρος μελών της οικογένειας, όπως τη λεκτική, τη σωματική, τη σεξουαλική και την ψυχολογική βία, ακόμα και την παραμέληση και την οικονομική εκμετάλλευση. Η βία στην οικογένεια, ως κοινωνική πραγματικότητα, κινήθηκε και δυστυχώς εξακολουθεί να κινείται μεταξύ σιωπής, ανοχής και συγκάλυψης, παρά την αυξημένη ποινική απαξία της συγκεκριμένης κατηγορίας αδικημάτων, η οποία καλύπτεται από μία υψηλή αφανή δομή. Αυτό συμβαίνει, ακριβώς διότι ο δράστης του φερόμενου αδικήματος, δεν είναι ξένος προς το θύμα όπου και εκ των πραγμάτων, το θύμα συνδέεται συναισθηματικά με τον θύτη.
Η Ποινικολόγος Αναστασία Κερχανατζίδου, με ιδιαίτερη εμπειρία σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, υποστηρίζει σθεναρά τα δικαιώματα των εντολέων της σε σχετικές υποθέσεις.
Εσφαλμένα, έχει επικρατήσει η άποψη ότι η ενδοοικογενειακή βία, αποτελεί απλώς και μόνο μια σωματική κακοποίηση η οποία επιφέρει τον τραυματισμό του θύματος. Ωστόσο, η ενδοοικογενειακή βία, δεν σημαίνει μόνο αυτό, καθότι η σωματική κακοποίηση είναι το τελικό στάδιο εκδήλωσης της βίαιης συμπεριφοράς του δράστη, η οποία ποτέ δεν ξεκινά αμέσως με το τελικό στάδιο, αυτό της κακοποίησης. Τουναντίον, η ενδοοικογενειακή βίας, αποτελεί μια μορφή συμπεριφοράς μεταξύ νυν ή πρώην συντρόφων, των τέκνων κ.λπ., όπου ο δράστης προσπαθεί με όλους τους τρόπους που θα μπορούσε να εφαρμόσει, να ασκήσει εξουσιαστικό έλεγχο στο θύμα προκαλώντας του φόβο, τρόμο ή ανησυχία. Η κακοποίηση στο πλαίσιο της οικογένειας μπορεί να είναι σωματική, συναισθηματική, οικονομική, σεξουαλική, κοινωνική ή πνευματική. Περιλαμβάνει συμπεριφορές που τρομάζουν, εκφοβίζουν, τρομοκρατούν, χειραγωγούν, πληγώνουν, εξευτελίζουν, κατηγορούν, τραυματίζουν ή πληγώνουν κάποιον ή επιδιώκουν με άλλον τρόπο να τον ελέγξουν.
Οι αξιόποινες συμπεριφορές στο νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
Ήδη, εκ των ανωτέρω, μπορεί να συναχθεί ότι δεν απαιτείται το θύμα να έχει δεχτεί χτυπήματα προκειμένου να θεωρηθεί ότι υπέστη κακοποίηση. Η κακοποίηση και η βία, έχει πολλές μορφές και οι δράστες συνήθως χρησιμοποιούν έναν στρατηγικό συνδυασμό τακτικών για να εξουσιάζουν το θύμα. Ειδικότερα, η βία, ως ένας ευρύτερος ορισμός, εμπεριέχει τη χρήση μιας υλικής ή ψυχολογικής δύναμης με στόχο την καταναγκαστική κάμψη της αντίστασης του θύματος. Ως εκ τούτου, η βία αποτελεί μέσο προς σκοπό. Διαφορετική και ευρύτερη είναι η περίπτωση της βιαιοπραγίας, η οποία αποτελεί αυτοσκοπό, υπό την έννοια ότι δεν χρησιμοποιείται για να κάμψει κάποια αντίσταση, παρά αποτελεί απλώς τη χρήση υλικής δύναμης σε βάρος του θύματος, οπότε μιλάμε πλέον για κακοποίηση.
Στον όρο οικογένεια εντάσσονται τόσο οι νυν σύζυγοι ή μόνιμοι σύντροφοι, όσο και οι εν διάστασί ή τέως (που συνδέονται με θρησκευτικό είτε πολιτικό γάμο, αλλά και σύμφωνο συμβίωσης), καθώς και τα μέρη συμφώνου συμβίωσης που έχει λυθεί. Ακολούθως τα τέκνα αυτών καθώς και συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος και εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους. Στην υπό εξέταση νομοθεσία, Επίσης, στην έννοια της οικογένειας, περιλαμβάνονται, εφόσον συνοικούν και όλοι οι συγγενείς έως τετάρτου βαθμού. Ενώ τελικώς στους ως άνω προστίθενται και οι επίτροποι, ανάδοχοι, δικαστικοί συμπαραστάτες, εφόσον είναι μέλη της οικογένειας, και τα πρόσωπα που τελούν υπό επιτροπεία, υπό αναδοχή και υπό δικαστική συμπαράσταση
Ο νόμος, διακρίνοντας την απαξία των επιμέρους πράξεων, αποδίδει σε ορισμένες κατηγορίες αδικημάτων πλημμεληματική (πχ ελαφρά σωματική βλάβη) μορφή και σε άλλες κακουργηματική μορφή.
Ειδικότερα, ως αναφέρθηκε και ανωτέρω, ως βία και κακοποίηση εντός του πυρήνα της οικογενείας θεσμοθετείται σύμφωνα με Ν3500/2006, κάθε αξιόποινη πράξη. Πιο αναλυτικά εκδήλωση συμπεριφορών μικρότερης και μεγαλύτερης απαξίας όπως:
Το προβλεπόμενο πλαίσιο ποινών για αυτού του είδους τις πράξεις κυμαίνεται από 1 έτος έως και ισόβια δεσμά, ανάλογα με το είδος της πράξης προσδίδοντας τόσο πλημελληματικό όσο κακουργηματικό χαρακτήρα, ενώ συμπορεύεται με τη λήψη μέτρων που προέρχονται από τις διατάξεις του ΑΚ 1386 και επόμενα ,όπως η αφαίρεση επιμέλειας ανηλίκου. Ιδιαίτερα αυστηρός κατατείνει ο νόμος όταν το θύμα είναι ανήλικο και πλήττεται τόσο σωματικά όσο και ψυχικά λόγω του συναισθηματικού δεσμού που καλλιεργείται εντός της οικογένειας.
Από δικονομική σκοπιά ο νόμος, παρέχει δυνατότητα συμβιβαστικών λύσεων, υπό την προϋπόθεση πάντα της αληθούς και ειλικρινούς πρόθεσης του δράστη να συμμορφωθεί. Δίνεται έτσι η δυνατότητα της ποινικής συνδιαλλαγής στο θύτη πλημμεληματικής φύσεως πράξης, εξετάζοντας την προθυμία του ίδιου. Προαπαιτούμενα αυτού αποτελούν: 1) να υποσχεθεί ότι δεν θα τελέσει στο μέλλον οποιαδήποτε πράξη ενδοοικογενειακής βίας (λόγος τιμής) και ότι, σε περίπτωση συνοίκησης, δέχεται να μείνει εκτός οικογενειακής κατοικίας για εύλογο χρονικό διάστημα, εάν το προτείνει το θύμα.2) Να παρακολουθήσει ειδικό συμβουλευτικό θεραπευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας σε δημόσιο φορέα, ο υπεύθυνος οφείλει ν διαβεβαιώνει για την παρακολούθηση του προγράμματος. 3) Να άρει ή να αποκαταστήσει, εφόσον είναι δυνατόν, αμέσως τις συνέπειες που προκλήθηκαν από την πράξη και να καταβάλει εύλογη χρηματική ικανοποίηση στον παθόντα. Η προστασία της ανηλικότητας του θύματος και εδώ αποτελεί βασικό παράγοντα στην δικονομική διαδικασία. Ένω τέλος η επ’αυτοφόρω διαδικασία παρουσιάζει και εδώ ορισμένες ιδιομορφίες.
Η συμμόρφωση στην ποινική διαμεσολάβηση σε βάθος τριετίας οδηγεί στην ολοκλήρωση της διαδικασίας και στην εξάλειψη της ποινικής αξίωσης της Πολιτείας. Ωστόσο, η παρούσα διαδικασία δεν εμποδίζει και δεν επιδρά στη έγερση σχετικής αγωγής διαζυγίου από το θύμα.
Ο κώδικας ποινικής δικονομίας διαμορφώνει ευέλικτο πλαίσιο κατανοώντας τη λεπτότητα και τη συναισθηματική φόρτιση τέτοιων περιπτώσεων σεβόμενος παράλληλα και τη βούληση των μερών.
Εάν τυγχάνετε θύμα των ανωτέρω πράξεων, θα πρέπει να αναζητήσετε τον κατάλληλο ποινικολόγο – δικηγόρο για ενδοοικογενειακή βία, προκειμένου να σας υποστηρίξει στη δύσκολη αυτή στιγμή την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσετε. Η δικηγόρος για ενδοοικογενειακή βία Αναστασία Κερχανατζίδου, έχοντας μακροσκελή εμπειρία και εξειδίκευση σε υποθέσεις ενδοοικογενειακή βίας, μπορεί να υποστηρίξει εσάς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα, παρέχοντας την απαιτούμενη συνδρομή σε όλο το πλαίσιο της διαδικασίας.